یک باور غلط و خطرناک درباره "نمک دریا"

[Maryam]

❮❯

یک باور غلط و خطرناک درباره "نمک دریا"/ مصرف "سنگ نمک" دافع امراض و بیماریها

 

در طب سنتی "نمک طعام طبیعی" یکی از مواد غذایی بسیار ضروری و حیاتی برای حفظ سلامت و تعادل بدن انسان محسوب می‌شود، اما آیا منابع طب سنتی "نمک دریا" را هم تأیید می‌کنند؟! و این‌که بهترین نوع نمک برای مصرف روزانه چه‌نوع نمکی است؟

"نمک" یکی از مواد غذایی ضروری برای فعالیت بدن انسان است که برای عملکرد صحیح مغز و متابولیسم بدن انسان، لازم و ضروری است.

بر اساس مبانی و آموزه‌های طب سنتی نیز "نمک طعام طبیعی" یکی از مواد غذایی بسیار ضروری و حیاتی برای حفظ سلامت و تعادل بدن انسان محسوب می‌شود و عدم مصرف نمک، زمینه ابتلا به انواع و اقسام بیماریها را فراهم می‌کند.

به‌خلاف آنچه امروز به‌صورت رسمی تقریباً از تمامی رسانه‌های جمعی در نظام سلامت کشورمان تبلیغ می‌شود و مصرف هر نوع "نمکی" را عامل ابتلا به فشار خون، بیماریهای قلبی ــ عرقی و... معرفی می‌‌کند، نه‌تنها فکت علمی مستند و علمی دال بر رابطه بین مصرف نمک طعام طبیعی و ابتلا به این بیماریها وجود ندارد بلکه بر اساس تحقیقات جدید علمی صورت‌گرفته در قالب گروه‌های تحقیقاتی مختلف، عدم مصرف نمک طبیعی، زمینه ابتلا به بیماریهای مختلفی از جمله بیماریهای قلبی و کلیوی را فراهم می‌کند؛ برای مطالعه بیشتر می‌توانید این مطلب را بخوانید: یافته‌‌های جدید علمی "مصرف نمک طبیعی" را برای درمان فشار خون تجویز می‌کند!

اما در این مطلب بیشتر سعی داریم به بررسی "نمک دریا" و مفید یا ناسالم بودن آن بر اساس منابع طب سنتی بپردازیم؛ طی سال‌های اخیر به‌توصیه برخی از اساتید طب سنتی کشورمان، بسیاری از خانواده‌ها "نمک دریا" را جایگزین نمک‌های تصفیه‌شده حاوی ید موجود در بازار کشور کرده‌اند!

نمک از نظر مزاج‌شناسی دارای مزاج گرم در دوم و خشک در دوم یا سوم است که باعث هضم غذا، رفع سنگینی معده، باز کردن گرفتگی‌های کبد و طحال و از بین بردن عفونت و ورم معده است؛ نمک، مسهل بلغم و سودا و زرداب و دافع رطوبات لزج و گرفتگی‌ها و سوءهاضمه و فساد غذا در معده و نیکوکننده رنگ صورت است.

اما مصرف چه‌نوع نمکی این خواص و منافع متعدد را به‌همراه دارد؟! آیا مراد از منایع طب سنتی و منابع روایی از "نمک" همین نمک‌های تصفیه‌شده موجود در بازار کشورمان یا نمک‌ دریای توصیه‌شده از سوی عده‌ای به نام طب سنتی است؟!

در پاسخ به این سؤال باید گفت؛ قطعاً "نمکی" که در منابع طب سنتی کشورمان و منابع احادیث طبی از آن یاد شده است، نمک‌های تصفیه یددار عرضه‌شده در سوپرمارکت‌های کشورمان نیست!چرا که بر اساس مستندات علمی، آزمایشگاهی و تجربی، مصرف نمک‌های تصفیه‌شده فعلی، عوارض و ضایعات شدید و مختلف قلبی ــ عروقی، فشار خون و... را در پی دارد.

از سوی دیگر، طی سال‌های اخیر به‌واسطه تبلیغات گسترده برخی افراد برای جایگزین کردن "نمک‌ دریا" با نمک‌های تصفیه‌شده یددار، شاهد افزایش مصرف نمک دریا در سطح جامعه هستیم که عموماً از دریاچه ارومیه به بخش‌های دیگر کشور سرازیر می‌شود.

اخیراً شاهد ضدیت بیش از پیش برخی پزشکان و تبلیغات تلویزیونی با مصرف این نوع نمک هستیم؛ دلیل عمده پزشکان برای عدم مصرف نمک دریا، وجود برخی فلزات سنگین در این نوع نمک است؛ این در حالی است که طرفداران استفاده از نمک دریا هم استدلال‌های خود را برای مصرف آن بیان می‌کنند؛ استدلال‌هایی از این قبیل که نمک دریا، فشار خون را کاهش داده، طبیعی است و انسان در آن دست نبرده و ید شیمیایی به آن اضافه نشده است!

اما آیا منابع طب سنتی هم "نمک دریا" را تأیید می‌کنند؟!

بررسی نمک بر اساس نظر حکمای اصیل و کهن طب ایرانی ــ اسلامی در این میان، راهگشا است؛ حکیم بلندآوازه و طبیب حاذق ایرانی، مرحوم "محمدحسین عقیلی خراسانی" در کتاب "مخزن‌الادویه" بهترین نوع نمک را "سنگ نمک سفید و شفاف" می‌داند که به نمک اندرانی معروف است و در واقع همان سنگ نمکی است که متأسفانه امروزه به‌دلیل زیبایی و جلوه‌ای که دارد بیشتر برای مصارف تزئینی به‌کار می‌رود و کمتر از سوی مردم کشورمان به مصرف غذایی می‌رسد!

رتبه دوم نمک مناسب برای مصرف خوراکی، منسوب به نوعی نمک است که همراه آب از زمین می‌جوشد و افراد با خشک کردن آب آن، نمکش را استحصال می‌کنند؛ این نمک امروزه به نمک چشمه و سرگل معروف است که هرچند در مقدار کم اما توسط برخی از اساتید طب سنتی در حال عرضه است.

عقیلی خراسانی در جای دیگر می نویسد: « .. و بدترین همه نمک به مصنوع از "آب دریا" است و این با اندک تلخی و حدت می‌باشد زیاده از املاح دیگر»

"نمک دریا" که روزگاری پست‌ترین نوع نمک از منظر حکمای ایرانی بوده است متاسفانه امروز به‌دلیل تبلغات نادرست از سوی عده‌ای به اسم طب سنتی، مصرف آن در حال افزایش است؛ البته ناگفته نماند که نمک دریا یا نمک دریاچه که امروز در کشورمان در برخی از عطاری‌ها عرضه می‌شود باز هم به نمک یددار تصفیه شده ارجحیت دارد و عارضه آن کمتر است!

پس در پایان و در جمع‌بندی این مطلب می‌توان گفت که مصرف "نمک دریا" هم از منظر پزشکی مدرن و هم از منظر منابع طب سنتی کشورمان، نمک مناسبی برای مصرف نیست و بهترین نوع نمک برای مصرف روزانه، نمک معدنی طبیعی است که آسیاب و نرم شده باشد و این نوع نمک را می‌توان از اکثر عطاری‌ها کشور تهیه کرد.

همچنین باید توجه داشت که سنگ نمک‌های شفاف و نمک‌های چشمه که در طب ایرانی مورد تأیید هستند، دارای کمترین میزان آلودگی محیطی بوده و این نوع نمک‌ها حاوی پتاسیم، ید طبیعی تا حد 5 میلی‌گرم در هر گرم، آهن، منگنز، منیزیم، کلسیم و روی هستند و با مصرف حد مناسب و صحیح آن می‌تواند کاهنده فشار خون نیز باشد