maryam ebadi

موسیقی اصیل ایرانی با نام های موسیقی سنتی ، موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی دستگاهی شناخته شده و رواج دارد. موسیقی ایرانی شامل دستگاه ها، نغمه ها و آواز هایی است که از سال ها پیش از میلاد مسیح جریان داشته تا به امروز که به صورت ساده تر و قابل فهم تر در دسترس است. همچنین موسیقی ایرانی جزء کهن ترین سبک های موسیقی از دوران باستان است. البته واقعیت و اصل موسیقی سنتی ایرانی ، امروزه کمی فراموش گردیده است. اما هستند موسیقی دانانی که به ریشه های فرهنگ و هویت ایرانی ارزش می دهند و آن طور که باید آن را اجرا خواهند کرد.

موسیقی اصیل ایرانی با نام های موسیقی سنتی ، موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی دستگاهی شناخته شده و رواج دارد. موسیقی ایرانی شامل دستگاه ها، نغمه ها و آواز هایی است که از سال ها پیش از میلاد مسیح جریان داشته تا به امروز که به صورت ساده تر و قابل فهم تر در دسترس است. همچنین موسیقی ایرانی جزء کهن ترین سبک های موسیقی از دوران باستان است. البته واقعیت و اصل موسیقی سنتی ایرانی ، امروزه کمی فراموش گردیده است. اما هستند موسیقی دانانی که به ریشه های فرهنگ و هویت ایرانی ارزش می دهند و آن طور که باید آن را اجرا خواهند کرد.

جهانگیر ملک نامی آشنا برای هنرجویان تنبک ، نوازندگان تنبک و اهالی موسیقی ! جهانگیر ملک از نوازندگان چیره دست تنبک و هنرمند پرکار در ایران بود که بهمن ماه 1311 در خیابان ری تهران متولد شد. جهانگیر ملک از شاگردان موفق حسین تهرانی بوده و در برنامه ی گل های رادیو همکاری داشت. در این زمینه شاگردان بسیاری داشت و همینطور ضبط های رادیویی و خصوصی زیادی با اساتید ساز و آواز، هنرمندان نامی و شناس ایران از خود به یادگار گذاشته است

بتهوون یا لودویگ فان بتهوون موسیقی دان و آهنگساز اهل کشور آلمان بود . وی زاده هفدهم دسامبر 1770 در شهر بن آلمان است. پدرش یوهان وان بتهوون اهل هلند ومادرش ماگدالِنا کِوِریچ وان بتهوون، تبار اسلاو داشت. بتهوون یکی از بزرگ ترین موسیقیدان تاریخ در دوران کلاسیک و آغاز دوره رمانتیک بشمار می‌رود. خانواده ی اودراصل بلژیکی بودند، پدرش یک خواننده و نوازنده دربار بن بود و همیشه تلاش می کرد از راههای آسان، هزینه زندگی خانواده اش را تامین کند اما مادرش زنی مهربان وآرام بود که بتهوون از مادرش به‌عنوان بهترین دوست خود یاد می‌کرد.

علیرضا قربانی از هنرمندان مشهور آواز ایرانی است. همانطور که می دانید موسیقی سنتی ایران دارای قدمتی قبل از تاریخ میلاد می باشد و نسل به نسل درمیان مردم منتقل شده است. موسیقی ایرانی طرفداران زیادی دارد و خوانندگان زیادی در ایران هستند که سبک موسیقی سنتی ایرانی می خوانند. از جمله خوانندگانی که در سبک آواز سنتی آثار و اجراهای بسیار دارد علیرضا قربانی است. علیرضا قربانی از شهرت جهانی برخورداراست که هم در رادیو و هم درارکسترملی ایران آواز و تصنیف می خواند. ایشان زاده 15بهمن 1351 در تهران است. وی فارغ التحصیل لیسانس رشته بیولوژی ازدانشگاه شهید بهشتی است.

آکاپلا ، شکلی از موسیقی آوازی یک یا چندنفره است و برای اجرا بدون همراهی ساز ساخته می‌شود.واژه ای ایتالیایی A cappella است که به معنی «به سبک کلیسا» است. در موسیقی به معنی اجرای قطعه ای موسیقی تنها با استفاده از صدای خواننده و تکنیک های صداسازی با کمک حنجره و دهان، بدون استفاده از هیچ ساز دیگری است. هرچند بیشتر آشنایان با این فرم از اجرا، ممکن است این فرم را با کلیسای مسیحی و چانت های گریگوریان2 و مادریگال3 بشناسند، اما ریشه این سبک از اجرا به نیایش های کلیمیان باز می گردد و پس از مسیحیان، مسلمانان هم در نیایش های خود از این نوع اجرا استفاده کرده اند.

غلامحسین درویش معروف به درویش خان در سال ۱۲۵۱ خورشیدی در تهـران مـتولد شد. پـدرش حاجی بشیر اهل طالقان و مادرش از ترکمانان تکه بود. علت شهرت وی به درویش خان هم به این نکته باز می‌گشت که پدرش هـنگـام صـدا زدن فـرزندش همیشه از لفظ «درویش» استـفاده می‌کرد وهـمین نام بعـدها به عـنوان نام خانوادگی غـلامحسین برگزیده و او به درویش خان یا غـلامحسین خان درویش معـروف شد. درویش خان دوران کودکی را در خانوادهً دولتـشاهی گذراند و در هـمین خانه مادر خود را از دست داد. پـدرش که کمی با موسیقی آشنا بود و سه تار می نواخت، غلامحسین را در ده سالگی به شعـبه موسیقی مدرسه نظام، وابسته به دارالفنون ،سپرد که به سرپرستی موسیو لومر فرانسوی ایجاد شده بود.

هنگدرام آلت موسیقی ست که در دسته Idiophoicها یا همان خودصداها تقسیم‌بندی می‌شود یا بطور واضح تر ساز هنگ درام ساز کوبه‌ای و ملودیک می‌باشد. اسم کمپانی این دو شخص PANART بود که همچنان تولیدات خاصی به غیر از هنگدرام در برنامه کاری خود دارد. البته لازم به ذکراست که این نام نه چندان با مسمی مورد انتقاد و تعجب خیلی از تولیدکنندگان و سازندگان هنگ درام قرار گرفت.

ناصر چشم آذر زادهٔ ۱۰ دی ۱۳۲۹ – درگذشتهٔ ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ موسیقی‌دان، آهنگ‌ساز و تنظیم‌کنندهٔ ایرانی و برادر کوچکتر منوچهر چشم‌آذر بود. او برای خوانندگان سرشناس ایرانی مانند هایده، گوگوش، لیلا فروهر و ابی آهنگسازی کرده بود.ناصر چشم آذر در ۱۰ دی ماه ۱۳۲۹ در اردبیل متولد شد و در سایه آموزش‌های پدرش اسماعیل چشم آذر مراحل اولیه موسیقی را فرا گرفت. او در کودکی ساز آکاردئون را برگزید.در ۱۲ سالگی به‌همراه پدرش وارد ارکستر آذربایجانی رادیو ایران می‌شود. در ۱۳ سالگی جایزه ویژه موسیقی را در مقطع دبیرستانی به‌خاطر نواختن آکاردئون دریافت نمود.

ساز چنگ یا هارپ (Harp) گونه‌ای از سازهای زهی باستانی است و در کنار ساز عود (بربط)، از جمله مشهورترین سازهای ایران باستان به‌ شمار می‌ آمده‌ است. این ساز مثلثی شکل از جنس چوب است و در اندازه‌های مختلفی وجود دارد و بنابر اندازه ساز، می‌تواند از ۱۹ تا ۴۷ سیم داشته باشد. هارپ هایی که دارای پدال می‌باشند معمولاً ۴۰-۴۷ سیم دارند به نام (Pedal Harp) شناخته می‌شوند. « پدال چنگ » دارای ۴۷ سیم و گستره صدایی ۶.۵ اکتاو است. وزن این ساز حدود ۳۵ کیلوگرم، ارتفاع آن ۱۸۵ سانتی متر، عمق آن ۱ متر و عرض آن ۵۵ سانتی‌متر است.

در آموختن موسیقی، بخش تئوری موسیقی به اندازه ی کار عملی (نواختن ساز) از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که موسیقی یک زبان است و از الفبای مربوط به خود پیروی می کند. در طول آموختن موسیقی یادگیری تئوری موسیقی به موازات نواختن ساز بشدت توصیه می شود. تمپو یا ضرب از اهمیت بالایی در درک و اجرای موسیقی دارد و یکی از مهمترین و پایه ای ترین مفاهیمی است که هنرآموز می بایست درک درستی از آن داشته باشد چرا که بر احساس ناشی ازموسیقی تأثیر می‌گذارد.

ربط یا عود از کهن ترین ساز های شرقی و از ساز های زهی زخمه ای است که در ایران و کشورهای عربی رواج دارد. برخلاف بیشتر باورها که بربط را سازی عربی دانسته ‌اند، بربط ساز قدیمی ایرانی بوده‌ که پس از اسلام به کشورهای عربی برده می‌شود و از بربط به العود به معنای «چوب» تغییر نام پیدا می‌کند. خاستگاه بربط با استناد به نگاره‌های کنده شده عیلامی در هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد، جنوب و جنوب غربی ایران است. در ظروف فلزی و کتیبه‌های بجای مانده از عصر ساسانی که نوازندگان را به تصویر کشیده‌اند این ساز بسیار دیده می‌شود

ساز تنبک ( تمبک، دمبک، دندونک و ضرب) یکی از سازهای معروف کوبه‌ای ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌ شکل محسوب می‌شود که از این خانواده می‌توان به سازهای مشابه مانند داربوکا در کشورهای عربی و ترکیه و همچنین زیربغلی در افغانستان اشاره کرد.

ساز کمانچه را در حالت نشسته می‌نوازند. نوازنده ساز را به طور عمودی در دست چپ می‌گیرد و انگشت‌های دست چپ را در طول دسته حرکت می‌ دهد. همزمان آرشه (کمانه) را با دست راست به صورت افقی در حرکات رفت و برگشت، بر روی سیم‌ها می‌کشد. ساز کمانچه در موقع اجرا کمی حول محور خود می‌چرخد و همین عمل تماس آرشه با سیم‌ها را آسان تر می‌کند. پس می توان گفت که نوازنده ساز به صورت قائم در دست چپ نوازنده قرار می گیرد و انگشت گذاری با دست چپ، و آرشه کشی با دست راست انجام می شود.

خیلی از آهنگ هایی که در جشن ها پخش می شود، در همین دستگاه شور ساخته شده اند. همانطور که از اسمش هم پیداست، موسیقی این دستگاه پر است از شور و انرژی. شور یکی از دستگاه های بسیار بزرگ ردیف موسیقی ایرانی به حساب می آید که حال و هوای آن به موسیقی ایرانی به حساب می آید که حال و هوای آن به موسیقی منطقه مازندران نزدیک است. البته این دستگاه نغمه هایی ملهم از موسیقی مناطق مرکزی ایران و کردستان هم شنیده می شود.

سن آموزش موسیقی برای اکثر هنردوستان در شروع راه یک چالش است.در سنین مختلف این سوال برایتان پیش خواهد آمد که آیا برای شروع موسیقی دیر نیست؟ و آیا می شود مثلا در سنین بالاتر موسیقی را فرا گرفت و سازی را نواخت؟ در ابتدا باید تاکید کرد که نوازندگی کاری عملی است که با وقت کافی برای تمرین و در مدت زمان کوتاهی میتوان به راحتی به آن دست یافت و فقط و فقط با تمرین و تمرکز در هر سنی می شود نوازنده شد و شما می توانید با اختصاص مدت زمان بین ۶ ماه تا یک سال و نیم به راحتی آهنگ هایی را که دوست دارید با ساز مورد علاقه خود بنوازید.

سئوالی که همواره هنرجویان در ابتدای راه از ما می پرسند. بهترین پاسخ به این سوال معرفی انواع سبک های گیتار به هنرجویان است. همانطور که می دانید، موسیقی یکی از خالص ترین و زیباترین هنرهایی است که بشر تا به حال با آن توانسته احساسات و عواطف خویش را بیان کند. از بین سازهای دنیا، گیتار یکی از محبوبترین آنها بوده که در دنیا نواخته می شود و دلیل قابلیتهای ذاتی اش به سبک های مختلفی هم نواخته می شود.

سلفژ در موسیقی، تکنیکی آموزشی، برای آواز خوانی است که در آن هر نت میزان با سیلاب خاصی ( بر اساس نت موسیقایی ) که سلفژ نامیده می‌شود، خوانده می‌شوند. هفت سیلاب که عملاً استفاده می‌شوند عبارت‌اند از: دو، ر، می، فا، سل، لا، سی . تعاریف متعددی برای این مفهوم موسیقایی وجود دارد، به عنوان مثال سلفژ را می توان خواندن یک سری نت ها به صورت پی در پی و پشت سر هم و با رعایت قوانین نت ها و سکوت ها و … معرفی کرد. در اصل پایه ی یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانی هر نت است و در کنار این باید ارزش زمانی هر سکوت را نیز بدانیم.

موتیف در موسیقی به کوچک‌ترین واحد دارای مفهوم در موسیقی گفته می شود. همان‌طور که در زبان ، هر جمله از چند کلمه تشکیل شده است، در موسیقی هم هر جمله از چند موتیف تشکیل شده است. البته تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. مثلاً چندان مشخص نیست که موتیف در چه بازه‌ای از موسیقی قرار دارد. فرق موتیف با تم (زمینه) در یک قطعه موسیقی این است که موتیف از تم کوتاه‌تر بوده و بخشی از آن به حساب می آید.

موتیف در موسیقی به کوچک‌ترین واحد دارای مفهوم در موسیقی گفته می شود. همان‌طور که در زبان ، هر جمله از چند کلمه تشکیل شده است، در موسیقی هم هر جمله از چند موتیف تشکیل شده است. البته تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. مثلاً چندان مشخص نیست که موتیف در چه بازه‌ای از موسیقی قرار دارد. فرق موتیف با تم (زمینه) در یک قطعه موسیقی این است که موتیف از تم کوتاه‌تر بوده و بخشی از آن به حساب می آید.